Het project Kade 43-46 voor Port of Den Helder moet een bijdrage leveren aan een meer dan gemiddelde stijging van het Bruto Regionaal Product (BRP) en het aantal werkplekken in de regio. Het concrete doel van dit project is het aanleggen van een verbrede kade, die geschikt is voor de offshore-industrie.

‘Het geven van een upgrade aan de kade, die tevens toekomstbestendig is, met ISPS-regime en eventueel berekend op grotere schepen die de kade in de toekomst kunnen bereiken’. Zo luidde de opdracht die De Kop Werkt! op 7 februari 2019 verstrekte. De door de beveiligingsleverancier gestarte werkzaamheden met betrekking tot de automatisering van de ISPS-voorzieningen zijn opgeleverd. Begin 2020 worden enkele kleine restpunten uitgevoerd en volgt de slottermijn.

Het project Harssens I (voorheen Paleiskade 2) heeft als doelstelling de aanleg van een kade en terrein als ‘one-stop supply base’ voor de offshore operations- en maintenance-sector. Om klaar te zijn voor de groeiende offshore-markt rondom energietransitie en windenergie heeft Port of Den Helder op korte termijn dringend behoefte aan meer kades en terrein direct achter deze kades.

Uit onderzoek en inventarisatie is duidelijk geworden dat havenruimte nodig is om twee markten te bedienen: onderhoud van offshore windparken (circa 4-5 hectare) en het verstevigen van de positie van de haven op het gebied van onderhoud en logistieke service voor de olie- en gasmarkt vanuit Den Helder (circa 1 hectare).

Harssens 1 biedt circa 4,2 hectare aan havenruimte die benut kan worden en potentieel 380 meter kade. Wel zijn hiervoor belangrijke veranderingen in de huidige situatie nodig. Onder meer het verplaatsen van de Koninklijke Marine Jacht Club naar Willemsoord, de TESO-noodaanlanding en calamiteitensteiger is noodzakelijk. Ook moeten diverse eenheden van de Koninklijke Marine verkassen naar andere locaties in de haven. Naast de economische opbrengst zijn er meerdere redenen waarom meer kades en investeringen in bedrijventerreinen noodzakelijk zijn. De ontwikkeling valt onder de bredere doelen van de civiel-militaire samenwerking.

Het project wacht op verdere inbedding in het integraal ontwikkelperspectief in de civiel-militaire samenwerking. Deze inbedding heeft eind 2019 concreet vervolg gekregen met de opvolging van de aanbevelingen van de Health Check uitgevoerd door Bureau Gateway. De verkenning over de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen duurt langer dan verwacht. Onder begeleiding van het Atelier Rijksbouwmeester wordt in de eerste helft van 2020 vervolg aan gegeven aan een van de aanbevelingen van de Health Check. Dit leidt tot enkele scenario’s hoe de haven zich mogelijk kan ontwikkelen in relatie tot stadsontwikkeling, waarbij met ieders belangen rekening wordt gehouden.

Deze samenwerking richt zich op de ontwikkeling van een economisch ecosysteem voor maritieme drones, dronetoepassingen en de komst van een kennis-, innovatie-, test- en demonstratiecentrum voor maritieme drones, met als doel drone-ondernemingen zich in de regio te laten vestigen en kennis en technische arbeidsplaatsen te creëren. Het project richt zich op het aantrekken, faciliteren, ondersteunen en begeleiden van dronebedrijven, innovaties, technologieën, technieken en toepassingen. Daarnaast zet een deelproject zich in voor het realiseren van mobiele testvoorzieningen in de vorm van een praktijklaboratorium (field-lab) voor het demonstreren en testen van drones.

Het verkennende project heeft als doel om in een drietal ontwikkelfases een nationaal maritiem onbemand luchtvaartuig te ontwikkelen. Deze drone moet in de toekomst langdurige verkennings- en zoekmissies kunnen uitvoeren (> 4 uur) in (uitdagende) maritieme omstandigheden, bijvoorbeeld zoals deze zich voordoen op de Noordzee. Ook het autonoom lanceren en landen vanaf een bewegend schip maakt onderdeel uit van de ontwikkeling van de drone.

Pilot ‘Nederdrone’
In het oefengebied EHR 8 voor de kust van Den Helder is op 20 januari 2020 met het derde prototype ‘Nederdrone’ een succesvolle eerste ‘seatest’ uitgevoerd. De test vond plaats aan boord van een guardship van de kustwacht. Het prototype beschikt over voorzieningen om op waterstof te vliegen.

MDI Noord-Holland
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord heeft een kwartiermaker aangesteld, die met de projectleider het Maritime Drone Initiative Noord-Holland (MDI) operationeel heeft gemaakt. De vliegcorridor is inmiddels gerealiseerd en gereed. In augustus 2019 is het Mobiel Field Lab opgeleverd en in juli 2019 is de eerste operationele dronevlucht uitgevoerd op Den Helder Airport. Tevens hebben tests plaatsgevonden op Texel International Airport in samenwerking met het Maritiem Drone Team van de Koninklijke Marine, Kustwacht Nederland, KNRM en MDI. Bij de testoperaties waren ook leerlingen van OSG De Hogeberg aanwezig. Zij namen een kijkje in het kader van beroepsoriëntatie. 

Door het ontwikkelen van een uitvoeringsstrategie moet werkhaven Oude Zeug toekomstbestendig worden. Duurzaamheid en de circulaire economie maken onderdeel uit van de strategie, waarbij wordt ingezet op het verkrijgen van het Ecoport-certificaat. Doel is om, in samenwerking met gemeente Hollands Kroon, een bedrijf (met vijftig full-timemedewerkers) zich te laten vestigen in de haven.

In het tweede halfjaar van 2019 heeft het project op verschillende gebieden vooruitgang geboekt. Zo is ingezet op het inventariseren van draagvlak en belangen van het HHNK, verschillende disciplines van Rijkswaterstaat en Provincie Noord-Holland. Daarnaast laat de integrale gebiedsontwikkeling met de huidige eigenaren en gebruikers van haven Oude Zeug publieke partners de samenhang van de ontwikkeling zien.

Het project heeft de beoogde eigenaar begeleid bij de planvorming en planontwikkeling en heeft ondersteuning geboden bij de taxatie van het gemeentelijke deel van de haven. In 2019 is de ontwerpfase deels gestart. Door vertraging aan de zijde van de initiatiefnemer is realisatie van het project in 2021 niet realistisch. Met de huidige eigenaren wordt een impressie gemaakt van het toekomstbeeld, op basis waarvan met overheden het vervolg ingezet wordt.

De algemene doelstelling van dit project is werken aan het verbeteren van de concurrentiepositie van Port of Den Helder en de overige havens in de Kop van Noord-Holland. Dit gebeurt door het versterken, benutten en onderhouden van de marketingpositie. De marketingstrategie is bedoeld om meer bedrijven, die gerelateerd zijn aan de energiesector op de Noordzee, naar de regio te halen.

In het 2019 is het project erin geslaagd de algemene naamsbekendheid van NSEG te vergroten. Wel vragen de drie beschreven boodschappen om verdere focus en verfijning. Dit wordt besproken in het kader van jaarplan 2020. Tot op heden is geen projectleider aangetrokken. Hier wordt mee gewacht tot het merk goed en duidelijk is opgebouwd. Inmiddels zijn grote stappen gemaakt, is duidelijk in kaart gebracht wat wel en wat niet werkt en kan NSEG bedrijven daadwerkelijk iets bieden. De tijd is nu rijp om het bedrijfsleven te benaderen zich aan te sluiten bij NSEG en hiervoor een financiële bijdrage te doen.

Voor de strategische samenwerking met Amsterdam IJmuiden Offshore Ports (AYOP) is een merkengids en huisstijl ontwikkeld. Ook is een interactieve presentatie gemaakt waarin de drie havens het aanbod tonen en de gehele regio, inclusief de luchthaven, onder de aandacht gebracht wordt. Tijdens Offshore Energy 2019 is samen met de AYOP een side-event georganiseerd waarbij leden van de SNSEA, AYOP en NSEG elkaar konden ontmoeten.

De strategische samenwerking met de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) heeft geresulteerd in het houden van de algemene ledenvergadering in de NSEG-regio. Aansluitend werden NWEA-leden rondgeleid bij Windpark Wieringermeer. In de tweede helft van 2019 is NSEG zichtbaar geweest op Wind Europa Kopenhagen en Offshore Energy Amsterdam. Hierbij werd veel aandacht besteed aan sociale media. Inmiddels telt NSEG 270 volgers, een stijging van 300 procent ten opzichte van mei 2019. Verder zijn interviews gegeven aan verschillende vakbladen, die volledig in het teken stonden van de aanwezige infrastructuur van NSEG.

Met Rotterdam Partners, NFIA, Haege Investment, Houthoff Advocaten en Ontwikkelingsbedrijf NHN is een ontbijtsessie georganiseerd waarin de investeringsmogelijkheden op de Noordzee en alle technische, innovatieve en juridische aspecten hiervan onder de aandacht zijn gebracht.
updaten

Door verdere havenontwikkeling mogelijk te maken ontstaat nieuwe ruimte voor bedrijven zich te vestigen; bedrijven die vervolgens zorgen voor een stijging van het Bruto Regionaal Product (BRP) en het aantal arbeidsplaatsen in de regio. Uitbreiding van de planologische geluidsruimte is hiervoor de belangrijkste voorwaarde. Geluid is één van de onderzoeken waarop de uitkomsten van de verkenning Paleiskade 2-Harssens 1 moeten worden gebaseerd.

TNO heeft metingen uitgevoerd met het oog op de representatieve bedrijfssituatie. De resultaten van deze metingen zijn nog niet gedeeld door Defensie. Voor de haalbaarheidsstudie Harssens is een werkgroep ‘Geluid’ gevormd. De bevindingen zijn gedeeld en geconcludeerd is dat de ontwikkeling geen doorgang kan vinden zonder een geluidreductieplan. De werkgroep is voortgezet als de werkgroep ‘Geluidreductieplan’. Met het akoestisch adviesbureau hebben startgesprekken plaatsgevonden en is een uitvraag geformuleerd voor het opstellen van een geluidreductieplan. De opdracht wordt naar verwachting binnenkort verleend.

Bij het benutten van economische kansen is samenwerking tussen de havens in de Kop van Noord-Holland van groot belang. Om als regio een rol te spelen binnen deze ontwikkelingen en te groeien, zijn naast de havens van Texel, Den Helder, Schagen en Hollands Kroon eigenlijk alle havens in het westelijk Waddengebied gebaat bij samenwerking.

Het doel voor 2019 was samen met alle betrokken partijen een kick-offsessie en werkatelier organiseren voor het opstellen van een integraal verhaal over de havens van de Kop van Noord-Holland. Samen met mediabedrijf Druktemaker, dat ook de opdracht voor uitvoering heeft ontvangen, zijn hier voorbereidingen voor getroffen.

Oorspronkelijk zou de uitvoering plaatsvinden in november 2019, maar door ziekte van de voormalige projectleider hebben de sessie en het atelier niet plaatsgevonden. Het beoogde doel is zodoende niet behaald. De gezamenlijke propositie van de havens wordt in de eerste helft van 2020 gepresenteerd. 

De gemeente Den Helder wil in samenwerking met Port of Den Helder en het Rijksvastgoedbedrijf komen tot een nieuwe bestemming voor Buitenveld en een optie tot koop op dit terrein bedingen voor een toekomstige, nog te onderzoeken, functie. Een optie is het ontwikkelen van een vrachtwagenrotonde voor het verbeteren van de verkeersstroom in de haven. Het algemene doel van het project is het versterken van de (haven)economie.

De verkenning over de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen duurt langer dan verwacht. Onder begeleiding van het Atelier Rijksbouwmeester wordt in de eerste helft van 2020 vervolg aan gegeven aan een van de aanbevelingen van de Health Check. Dit leidt tot enkele scenario’s hoe de haven zich mogelijk kan ontwikkelen in relatie tot stadsontwikkeling, waarbij met ieders belangen rekening wordt gehouden.

Parallel vinden gesprekken plaats met het Rijksvastgoedbedrijf over de (daarop vooruitlopende) overdracht van de Boerenverdrietsluis, de brug en het recht van overpad voor de ontsluiting. Deze gesprekken worden in 2020 afgerond. De mogelijkheden voor Buitenveld worden verder onderzocht. Verschillende belanghebbenden zijn hierover met elkaar in gesprek. Ook wordt bekeken welke ontwikkelingen haalbaar zijn op Buitenveld. In januari 2020 is een brief ontvangen waarin beschreven staat dat de gesprekken met het Rijksvastgoedbedrijf over de overdacht van de sluis en het recht van overpad kunnen starten. 

Het algemene doel van het project is het onderzoeken van de haalbaarheid van een nieuwe havenmonding voor Den Helder. Deze havenmonding creëert niet alleen economische kansen in de haven van Den Helder, maar versterkt tegelijkertijd de omringende natuur. De fysieke doelstelling kent twee speerpunten: het bevorderen van de natuurkwaliteit in en om Balgzand en het bevorderen van duurzame economische groei in de Kop van Noord-Holland door het creëren van ruimte in de haven voor havengerelateerde bedrijvigheid.

De haalbaarheidsstudie naar de effecten van de aanleg van (verschillende) havendammen is uitgevoerd. Voorafgaand aan het onderzoek was de verwachting dat de aanleg de Waddennatuur zou versterken en ruimte zou creëren in de haven voor groeimogelijkheden. De conclusie leert dat havengerelateerde bedrijvigheid profiteert van de dammen. De Waddennatuur verbetert niet, ook is geen sprake van duidelijke achteruitgang.

Het uitgangspunt van het onderzoek blijft overeind: havenontwikkeling én natuurontwikkeling met één project versterken. De natuurwinst moet op een ander vlak gezocht worden. Deze ambitie maakt onderdeel uit van het vervolgproces.